Rodzaje struktur ETF

Fundusze otwarte (Open-end funds)

Stanowią około 90% wszystkich ETF-ów. Nie mają stałej liczby udziałów – dzięki jednostkom kreacji (Creation Units) można emitować nowe udziały w ciągu dnia. Mogą być:

  • Pasywnie zarządzane – wiernie odwzorowują wyniki indeksu.
  • Aktywnie zarządzane – stosują strategie mające na celu przewyższenie wyników indeksu.

 Powiernicze fundusze inwestycyjne (Unit Investment Trusts – UITs)

Pasywnie zarządzane, replikujące wskazany indeks. Oferują zdywersyfikowany portfel papierów wartościowych przy niskim progu wejścia. Zaprojektowane, by generować wzrost kapitału i/lub dochód z dywidend.

 Fundusze powiernicze Grantora (Grantor Trusts)

Uznają inwestorów za bezpośrednich właścicieli aktywów bazowych, co skutkuje opodatkowaniem tak, jak przy bezpośrednim posiadaniu tych aktywów. Stosowane głównie do inwestowania w fizyczne surowce (np. złoto, srebro) lub waluty, bez wykorzystania instrumentów pochodnych.

 Noty giełdowe (Exchange-Traded Notes – ETNs)

Instrumenty dłużne, które nie wypłacają kuponów, ale zobowiązują się do wypłaty zwrotu równego wartości śledzonego indeksu (pomniejszonej o koszty) w dniu zapadalności. Traktowane podatkowo jako umowy przedpłacone – opodatkowana jest różnica między ceną zakupu a ceną sprzedaży.

 Publiczne spółki komandytowe (Master Limited Partnerships – MLPs)

Publicznie notowane spółki komandytowe, które unikają podwójnego opodatkowania dzięki strukturze podatkowej typowej dla spółek komandytowych. ETF-y oparte na MLPs inwestują głównie w zasoby naturalne, często poprzez kontrakty futures dające ekspozycję na towary trudne do przechowywania (np. gaz, ropa).

ETF Akcyjny

ETF-y akcyjne inwestują w portfele akcji notowanych na giełdzie, co daje inwestorom ekspozycję na rynek akcji w prosty i zdywersyfikowany sposób. Najczęściej odwzorowują szerokie indeksy giełdowe, takie jak S&P 500, NASDAQ 100, WIG20 czy MSCI World, ale mogą także skupiać się na mniejszych indeksach, takich jak indeksy krajów rozwijających się.

Część z nich koncentruje się na określonych strategiach (np. wartość, wzrost), stylach inwestycyjnych lub sektorach gospodarki. Inwestorzy wybierają je dla długoterminowego wzrostu kapitału.

 Przykład: ETF replikujący indeks S&P 500 zapewnia ekspozycję na 500 największych spółek w USA.

ETF Obligacyjny

ETF-y obligacyjne inwestują w różnego rodzaju instrumenty dłużne, takie jak:

  • obligacje skarbowe (np. USA, Polska, Niemcy),
  • obligacje korporacyjne (emitowane przez spółki),
  • obligacje komunalne (np. miasta, regiony),
  • obligacje rynków wschodzących.

Są często wykorzystywane w portfelach konserwatywnych lub zrównoważonych, ponieważ oferują regularny dochód z odsetek, niższą zmienność oraz ochronę kapitału w czasie niepewności na rynkach.

 Przykład: ETF inwestujący w obligacje skarbowe USA o terminie zapadalności 7–10 lat.

ETF Surowcowy

ETF-y surowcowe dają inwestorom dostęp do rynków towarowych, takich jak:

  • metale szlachetne (złoto, srebro, platyna),
  • surowce energetyczne (ropa naftowa, gaz ziemny),
  • towary rolne (pszenica, soja, kukurydza).

Mogą inwestować bezpośrednio w fizyczny surowiec (np. złoto przechowywane w skarbcu) lub w kontrakty terminowe (futures). Często wykorzystywane są jako forma zabezpieczenia przed inflacją lub do dywersyfikacji portfela inwestycyjnego.

 Przykład: ETF oparty na cenie złota fizycznego przechowywanego w Londynie.

ETF Sektorowy

ETF-y sektorowe skupiają się na inwestycjach w konkretne branże gospodarki, takie jak:

  • technologie,
  • opieka zdrowotna,
  • energetyka,
  • nieruchomości,
  • bankowość i finanse.

Pozwalają inwestorowi wyrazić określony pogląd na daną część rynku – np. zwiększyć ekspozycję na sektor technologiczny w czasie jego rozkwitu. Sektorowe ETF-y są popularne w krótkoterminowych strategiach taktycznych.

 Przykład: ETF śledzący amerykańskie spółki z sektora półprzewodników.w obligacje skarbowe USA o terminie zapadalności 7–10 lat.

ETF Międzynarodowy

ETF-y międzynarodowe oferują ekspozycję na rynkach zagranicznych, umożliwiając inwestycje poza krajem inwestora. Dzielą się na:

  • ETF-y globalne (cały świat),
  • ETF-y regionalne (np. Europa, Azja, Ameryka Łacińska),
  • ETF-y krajowe (np. Chiny, Indie, Brazylia),
  • ETF-y rynków wschodzących (emerging markets).

Dzięki nim inwestorzy mogą korzystać z okazji inwestycyjnych w innych częściach świata oraz dywersyfikować ryzyko geograficzne.

 Przykład: ETF na indeks MSCI Emerging Markets obejmujący 20+ krajów rozwijających się.izycznego przechowywanego w Londynie.

ETF Inverse i Lewarowane

Są to instrumenty przeznaczone dla inwestorów zaawansowanych, o wysokiej tolerancji na ryzyko.

  • Inverse ETF – zyskują na spadkach wartości indeksu bazowego. Stosowane do zabezpieczania (hedgingu) lub spekulacji.
  • Leveraged ETF – oferują 2x lub 3x ekspozycję na indeks, zarówno w górę, jak i w dół. Oparte o instrumenty pochodne i codziennie rebalansowane.

Ze względu na złożoną konstrukcję i efekt tzw. rozjeżdżania się wyników (decay) przy dłuższym utrzymywaniu, powinny być wykorzystywane krótkoterminowo.Przykład: ETF 3x S&P 500 – każdego dnia dąży do trzykrotnej zmiany dziennego wyniku tego indeksu.we USA o terminie zapadalności 7–10 lat.

ETF Tematyczne

ETF-y tematyczne inwestują w spółki związane z konkretnym trendem, ideą lub megatematem, np.:

  • Sztuczna inteligencja (AI)
  • Zrównoważony rozwój i ESG
  • Blockchain i kryptowaluty
  • Elektromobilność
  • Cyberbezpieczeństwo

Często są bardziej ryzykowne i zmienne, ale oferują możliwość inwestycji w przyszłościowe technologie i kierunki gospodarki.Przykład: ETF inwestujący w globalne firmy zajmujące się sztuczną inteligencją i uczeniem maszynowym.ych sięgo wyniku tego indeksu.we USA o terminie zapadalności 7–10 lat.

Przegląd Globalnych funduszy ETF

  • Global ETFs to fundusze indeksowe notowane i obracane na giełdzie.
  • Podobnie jak międzynarodowe i globalne fundusze indeksowe (mutual funds), global ETFs utrzymują portfel odzwierciedlający indeks bazowy:
    • Zaprojektowane do śledzenia globalnych indeksów rynkowych.
  • Składają się z papierów wartościowych zagranicznych i krajowych.
  • Umożliwiają inwestorom dostęp do funduszy reprezentujących:
    • Wiele indywidualnych rynków zagranicznych.
    • Regionalne i globalne indeksy sektorowe.
  • Fundusze jednego kraju lub sektora są zwykle bardziej narażone na ryzyko rynkowe niż fundusze zdywersyfikowane.
  • Dodatkowe ryzyka inwestowania w papiery zagraniczne:
    • Wahania kursów walutowych.
    • Ograniczona płynność.
    • Zróżnicowane regulacje.

Produkty Globalnych funduszy ETF

  • Globalny indeks – statystyczny wskaźnik śledzący wyniki całego globalnego rynku (rynki wschodzące i rozwinięte), branży lub sektora (np. farmaceutycznego, energetycznego, użyteczności publicznej).
  • Każdy global ETF dąży do uzyskania wyników odpowiadających indeksowi bazowemu.
  • Przykłady indeksów:
    • S&P Global 1200 Index
    • Morgan Stanley Capital International EAFE Index
      • Indeks podzielony na rynki europejskie i pacyficzne.

Przykłady funduszy Global ETF

MSCI EAFE

Obejmuje akcje z 21 rozwiniętych rynków w Europie, Australii i Dalekim Wschodzie.

Ważony kapitalizacją rynkową – obejmuje górne 85% kapitalizacji rynkowej każdego rynku wchodzącego w skład indeksu.

  • Indeksy krajowe:
    • Austria
    • Belgia
    • Australia
    • Hongkong
  • Indeksy regionalne:
    • Pacific Free ex-Japan Index
    • Pan-Euro Index

S&P Global 1200

Obejmuje 31 krajów i około 70% globalnej kapitalizacji rynkowej.

Składa się z indeksów regionalnych i sektorowych.

  • Indeksy regionalne:
    • S&P 500 Index
    • S&P European 350 Index
    • S&P/TSX 60 Index (Kanada)
    • S&P Latin America 40 Index (Meksyk, Brazylia, Argentyna, Chile)
    • S&P/TOPIX 150 Index (Japonia)
    • S&P/Asia 50 Index (Hongkong, Korea, Singapur, Tajwan)
    • S&P/ASX 50 Index (Australia)
  • Indeksy sektorowe:
    • S&P Global Energy Sector Fund
    • S&P Global Financial Sector Fund
    • S&P Global Industrial Sector Fund
    • S&P Global Healthcare Sector Fund
    • S&P Global Telecommunications Sector Fund
The prospective client considers investing in stocks and would like a reliable broker with a good track record. The broker...

Papiery wartościowe w funduszach Global ETF

Fundusze Global ETF mogą zawierać:

  • Zagraniczne papiery udziałowe (Foreign Equity Securities).
  • Krajowe papiery udziałowe (Domestic Equity Securities).
  • Amerykańskie kwity depozytowe (American Depository Receipts – ADRs).
  • Globalne kwity depozytowe (Global Depository Receipts – GDRs).
  • Globalne papiery dłużne o stałym dochodzie (Global Fixed Income Securities).

Rozliczenia według rodzaju papierów:

Rodzaj papierów wartościowychMiejsce rozliczenia
Foreign EquitiesLokalny podpowiernik (Local Sub-Custodian)
Domestic EquitiesDTCC (Depository Trust Clearing Corporation)
ADRsDTCC
GDRsEuroclear

 

Proces tworzenia i umarzania

  • Podobnie jak w przypadku ETF-ów o stałym dochodzie, globalne koszyki papierów są rozliczane poza systemem NSCC.
    • Instrukcje transakcyjne muszą być wysyłane do właściwego depozytariusza i podpowiernika.
    • Papiery wartościowe muszą być rozliczone w odpowiednim terminie.
  • Dla papierów zagranicznych wymagane jest podanie specyficznych informacji rynkowych przed wysłaniem instrukcji.
  • W przypadku nieudanych transakcji AP (Authorized Participant) musi dostarczyć wymagane zabezpieczenie, aby otrzymać udziały funduszu.

Przegląd ETF o stałym dochodzie

  • ETF-y o stałym dochodzie (fixed income ETFs) to indeksowe fundusze obligacji notowane i handlowane na giełdzie.
  • W przeciwieństwie do obligacji, ETF-y o stałym dochodzie nie mają terminu zapadalności, lecz utrzymują portfel odzwierciedlający docelowy termin zapadalności bazowego indeksu obligacji.
  • Zaprojektowane są do ogólnego śledzenia indeksów rynku obligacji i oferują wiele korzyści podobnych do ETF-ów akcyjnych (equity ETFs).
  • Podobnie jak obligacje, papiery wartościowe w ETF-ach o stałym dochodzie naliczają odsetki.
  • Papiery wartościowe w koszyku ETF-a o stałym dochodzie obejmują:
    • Zadłużenie korporacyjne (Corporate Debt)
    • Zadłużenie rządowe (Government Debt) – obligacje (Bonds), bony (Notes), papiery zabezpieczone przed inflacją (Inflationary Securities)
    • Zadłużenie municypalne (Municipal Debt)
    • Papiery wartościowe zabezpieczone aktywami (Asset Backed Securities)

Produkty ETF o stałym dochodzie

  • Indeks rynku obligacji – statystyczny wskaźnik śledzący wyniki całego rynku obligacji lub określonego sektora (rządowego, korporacyjnego lub zabezpieczonego hipotecznie), zakresu zapadalności lub jakości kredytowej.
  • Każdy ETF o stałym dochodzie dąży do osiągnięcia wyników odpowiadających cenie i rentowności swojego bazowego indeksu.
  • Korzyści z ETF-ów o stałym dochodzie sprawiają, że są one atrakcyjną alternatywą dla obligacji.
  • Przykładowe indeksy: S&P U.S. Treasury Index, Bloomberg Barclays Aggregate Bond Index, Ryan ALM Bond Index.

Przykłady funduszy ETF o stałym dochodzie

Treasury ETF

Inwestuje w indeksy obligacji skarbowych (treasury indices) o różnych terminach zapadalności:
– Government Bond Short Index – zapadalność < 1 rok
– 1–3 lata
– S&P 3 Year
– S&P 7–10 Years
– S&P 20+ Years

Corporate ETF

Składa się z obligacji korporacyjnych o ratingu inwestycyjnym:
– iBoxx Investment Grade (Broad-based)
– Bloomberg Barclays 1–3 Year Credit
– Bloomberg Barclays (>1 rok i <10 lat)
– Bloomberg Barclays Credit: >1 rok

Combined ETF

Inwestuje na mieszanym rynku papierów wartościowych:
– Bloomberg Barclays Aggregate (Broad-based)

Multiple computer monitors displaying a yield curve graph and stock market data, with a couple of laptops and three Bond c...

Odsetki i dochód z inwestycji

  • Wypłacany dochód pozostaje stosunkowo przewidywalny, ponieważ wartość nominalna obligacji pozostaje stabilna.
  • ETF-y o stałym dochodzie podają szacunkową długoterminową stopę zwrotu lub prognozowaną rentowność (yield).
  • Rentowność (yield) jest obliczana jako średnia ważona „rentowności do wykupu” (yield to maturity), z uwzględnieniem:
    • Daty wykupu lub wcześniejszego wykupu (call).
    • Wartości rynkowej każdej obligacji.
    • Opłat sprzedażowych.

Umorzenie i reinwestycja

  • Fundusze ETF nie mają daty zapadalności (maturity date).
  • Gdy obligacja wchodząca w skład funduszu zostaje umorzona (matures), środki z jej wykupu są reinwestowane w nowe obligacje.
  • Jedynym sposobem odzyskania kapitału przez inwestora jest sprzedaż udziałów ETF.

Wpływ na wartość ETF o stałym dochodzie

  • Podobnie jak w ETF-ach akcyjnych:
    • Udziały są przedmiotem obrotu na rynku wtórnym.
    • Cena jest ustalana w ciągu dnia.
  • Czynniki wpływające na ceny:
    • Zmiany stóp procentowych (wyższe stopy = spadek cen obligacji, i odwrotnie).
    • Zmiany w spreadach rentowności (yield spreads) – różnica w rentowności między obligacją skarbową USA a innym typem obligacji o porównywalnej zapadalności.
    • Zmiany w krzywej rentowności (yield curve) – relacja rentowności obligacji o różnych terminach zapadalności.
A simple black line graph trending upward with a dollar symbol.

Proces tworzenia i umarzania jednostek

  • Podobny do ETF-ów akcyjnych, ale nie zawsze w cyklu T+1.
  • Papiery wartościowe w koszyku:
    • Mogą nie być rozliczane w tym samym terminie.
    • Są rozliczane poza systemem NSCC – instrukcje muszą trafiać do właściwego depozytariusza.
    • Udziały amerykańskich ETF-ów o stałym dochodzie rozliczane są w DTCC.
  • W przypadku nieudanych transakcji (failed trades):
    • AP musi dostarczyć wymagane zabezpieczenie.
    • Zabezpieczenie jest codziennie wyceniane rynkowo przez Collateral Engine.